Zyrtarë amerikanë u kanë komunikuar aleatëve të NATO-s se Uashingtoni po synon t’i shtojë presionin presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky, në mënyrë që ai të pranojë një marrëveshje paqeje me Rusinë në ditët e ardhshme.
Sipas burimeve të cituara nga The Guardian, SHBA ka paralajmëruar se nëse Kievi nuk firmos tani, kushtet mund të bëhen dukshëm më të pafavorshme më vonë.
Ky informacion u përcoll në një takim me ambasadorët e NATO-s në Kiev, të drejtuar nga Sekretari i Ushtrisë së SHBA-së, Dan Driscoll, pas takimeve të tij me Zelenskyn dhe kontakteve me Shtëpinë e Bardhë.
Driscoll thuhet se u ka thënë pjesëmarrësve se “asnjë marrëveshje nuk është ideale, por duhet arritur sa më shpejt të jetë e mundur”.
Sipas një burimi të pranishëm atje, atmosfera në sallë ishte e tensionuar, pasi diplomatë europianë shprehën rezerva si mbi përmbajtjen e planit amerikan, ashtu edhe për faktin që SHBA kishte zhvilluar bisedime me Moskën pa informuar plotësisht aleatët.
Ndërkohë, këshilltarë të sigurisë nga vendet e grupit E3 pritet të takohen nesër në Gjenevë me përfaqësues të BE-së, SHBA-së dhe Ukrainës për të diskutuar propozimin e ri të Uashingtonit.
Çfarë parashikon marrëveshja?
Sipas raportimit, propozimi që i është dorëzuar Kievit përmban kushte tepër të rënda për Ukrainën: dorëzimin e territoreve tashmë të pushtuara nga Rusia, si edhe zonave të tjera që mbeten ende nën kontroll ukrainas. Drafti përfshin gjithashtu amnisti për krimet e luftës të kryera gjatë konfliktit.
Në një fjalim televiziv, Zelensky e përshkroi këtë moment si “një nga më të vështirët në historinë tonë”, duke theksuar se vendi ndodhet përballë një zgjedhjeje të hidhur mes “humbjes së dinjitetit” dhe “humbjes së një aleati kyç”.
Driscoll, i njohur për lidhjen e ngushtë me zëvendëspresidentin amerikan J.D. Vance, nuk pranoi të saktësonte nëse dokumenti ishte i njëjtë me planin 28-faqësh të publikuar në media.
Ai citohet të ketë thënë: “Ka çështje që kanë rëndësi dhe të tjera që janë më dytësore ne po fokusohemi tek ajo që është thelbësore”.
Reagimi i Europës
Lëvizja e papritur e SHBA-së ka shkaktuar befasi tek disa shtete europiane, të cilat, sipas burimeve, nuk ishin të njoftuara për detajet e negociatave.
Disa diplomatë kanë ngritur shqetësimin se Moska ka ushtruar ndikim të konsiderueshëm mbi draftin që po u prezantohet ukrainasve si një fakt i kryer. Driscoll mbrojti procesin duke deklaruar se “Presidenti Trump kërkon paqe tani” dhe se përfshirja e tepërt e aktorëve të tjerë mund ta komplikojë procesin.
Në takim ishte e pranishme edhe e ngarkuara me punë e SHBA-së në Kiev, Julie Davis, e cila pranoi se kushtet janë të vështira për Ukrainën, por shtoi se “vendit nuk i kanë mbetur shumë alternativa” dhe se situata mund të përkeqësohet nëse marrëveshja shtyhet. Davis nënvizoi se Trump synon ta mbyllë procesin deri në Ditën e Falënderimeve, duke ndjekur një “kalendar agresiv”.
